Uit het Jubileumboek

Uit het jubileumboek #3: Johan Smithuis, eerste voorzitter Enterse Voetbal Vereeniging

Op vrijdag 1 september 1922 wordt de Enterse Voetbal Vereeniging (EVV) opgericht. Elders in de regio wordt er al volop gevoetbald en een aantal jongens uit Enter vindt dat ze niet achter kunnen blijven. Johan Smithuis, uitbater van Café Smithuis aan de Dorpsstraat (voorheen Hotel De Adelaar) is Johan Smithuis uit Hengelo. Hij heeft al de nodige ervaring met het oprichten van een voetbalclub. De geboren Hengeloër stond immers aan de basis van de oprichting van Golto. Hij blijft overigens maar kort voorzitter van EVV, want in 1924 verkoopt hij het café al weer en gaat weer wonen en werken in Hengelo. Café Smithuis veranderd dan weer in Hotel De Adelaar en wordt gekocht door Gerrit Jan Koenderink.

door Gerrit Alink
Periode: De oprichting en dertiger jaren
Jaartal: 1922
Bladzijdes Jubileumboek: 34 & 35

Johan Smithuis, oprichter en eerste voorzitter
Zoals eerder al genoemd was Johan Smithuis de mede oprichter en ook eerste voorzitter van EVV, de Entersche Voetbal Vereeniging. Johan, geboren in 1897, was van origine geen Enternaar. Hij zag het daglicht voor de eerste keer in Hengelo (O) en woonde ook het grootse deel van zijn jeugd in die stad. In Hengelo werd er aan het begin van de 20e eeuw al volop gevoetbald. Vaak vriendengroepjes of buurtgenoten. Engelse monteurs die bij Stork werkten zorgden er mede voor dat het voetbal populair werd. Ook Johan was een enthousiast voetballer en in april 1918 richtte hij samen met een aantal katholieke vrienden Concordia op. Een jaar later werd de naam van de club veranderd in GOLTO. “Goede Oefening Leidt Tot Overwinning”. Aanvankelijk speelde de club onder de vlag van de katholieke bond, de RKUVB. Uit de doelstelling van de club bleek die achtergrond kraakhelder. GOLTO wilde met bescherming en verzorging der godsdienstig-zedelijke belangen harer leden, de sport in het algemeen en de voetbalsport in het bijzonder onder Roomsch-Katholieken bevorderen. De ouders van Johan hadden een stalhouderij annex café in Hengelo en toen Johan 23 jaar was vonden ze dat het tijd werd dat hun zoon op eigen benen ging staan. In januari 1921 kochten ze in Enter stalhouderij/café De Adelaar op De Brandput. Johan had daarmee immers al de nodige ervaring en dat kon hij toen in de praktijk brengen. Johan raakte al snel ingeburgerd in Enter, het café trok veel bezoekers, mede door de centrale ligging en de kruising van wegen. Johan was een voetballiefhebber. In Enter werd er ook al door groepjes jongens gevoetbald. In 1916 werd de voetbalclub VSS opgericht, de Vlugge Schoen Sparta. De kleine club die z’n wedstrijdjes speelde aan de Achteres en bij Malo aan de Wierdenseweg, sloot zich in 1922 aan bij de TVB. Aangezien er bij de TVB alleen op zondag werd gespeeld en de jongens van Sparta overwegend van christelijke huize waren en alleen op zaterdag mochten spelen, hadden ze een probleem. In 1928 werd de club opgeheven, er waren te weinig spelers en geen geschikt veld. Ook in het Zuideinde werd er gevoetbald door een groepje jongens onder de naam ZAC. Het clubje werd echter nooit lid van de TVB.

Oprichting EVV
Johan ziet al snel dat er in Enter ruimte is voor een katholieke club. Hij vond in de toenmalige pastoor een medestander en dat was niet onbelangrijk. In omliggende plaatsen als Rijssen (RV 1909), Goor (GFC 1907) en Wierden (vv Wierden 1916) zijn er dan al met succes voetbalclubs opgericht. Op vrijdag 1 september 1922 komen de jongens die deel uit maakten van het patronaat (een vormingsclubje voor katholieken) bijeen in café Smithuis op uitnodiging van Johan Smithuis. Het café is dan net herbouwd na een brand in 1921. In de gelagkamer van café Smithuis is het enthousiasme onder de jongeren groot. Aanvankelijk is er sprake van een Poolse landdag, iedereen wil zijn zegje doen, maar dan neemt Johan het woord. Als medeoprichter van Concordia (later dus GOLTO) weet hij wat er moet gebeuren. Johan stelt voor om de nieuwe club ook Concordia (Romeinse godin van de eendracht) te noemen, maar dit veranderde naderhand al snel in EVV de Entersche Voetbal Vereeniging. Johan wordt vervolgens door het groepje jongens benoemd tot de eerste voorzitter van de club. De andere jongens van het eerste uur die in het bestuur komen zijn: Hendrik Pluimers (secretaris-penningmeester), Mans Roetgering en Jan Mulder. Ook op andere terreinen maakt Johan zich maatschappelijk verdienstelijk. Hij is mede oprichter van een IJsclub in Enter en met de jongens van het patronaat is hij betrokken bij de opruiming en het schoonmaken van het kerkhof aan de Disselsweg. In 1924 besluit Johan Smithuis het café te verkopen. Gerrit Jan Koenderink wordt de volgende uitbater van De Adelaar. Johan heeft de mogelijkheid om bakker te worden in Hengelo, in de zaak van zijn ouders op de Thiemsbrug, hoek Deldenerstraat. Hij stopt als voorzitter, verhuist naar Hengelo en wordt als voorzitter opgevolgd door Mans Otten. In 1926 trouwt Johan in Enschede met Wilhelmina Hoerbekke. Ook in Hengelo blijft zijn belangstelling voor voetbal groot en is hij o.a. mede oprichter van KSV BWO in 1929. In het seizoen 1954-1955 treffen sv Enter en het Hengelose GOLTO elkaar nog in competitieverband. Dat is ook bijna het einde van de club, want in 1955 fuseert GOLTO met Tubantia. In 1966 is Johan Smithuis overleden, hij is dan 68 jaar.